Ontsnappen
‘Druk, druk, druk en toch je koelkast gevuld.’ Deze woorden flitsten voorbij terwijl ik juist op de fiets aan het mijmeren was over het onderwerp ‘druk’. Op een bestelbusje van een grote kruidenier die op zijn drukke kleintjes blijft letten. Want druk zijn we met zijn allen. En druk doen onze kinderen. En druk ervaren we in de dingen die we doen. En als ons gevraagd wordt hoe het gaat, dan wordt dat woord ‘druk’ vaak ook nog vergezeld van ‘lekker’.
Ik word daar persoonlijk niet lekker van. En velen met mij niet, gezien het aantal mensen (steeds jonger!) dat zich opgebrand, uitgeblust en overspannen voelt. Hoe daaraan te ontsnappen?
Door te ont-snappen. Niet langer willen kunnen snappen, ophouden met snappen. Het hoofd van het voetstuk af. Maar in onze wereld van mooie plaatjes zit het hoofd stevig in het zadel en heeft als sidekicks het natuurwetenschappelijk paradigma, het kapitalisme en het neoliberalisme aangetrokken. Het gevolg is dat we ons collectief aan het opjagen zijn in een competitieve wedloop van meer en meer en beter en beter en groter en groter. Dat ik vanuit mijn rol als coach relatief meer mensen zie die hier aan lijden lijkt logisch, maar ook in mijn directe omgeving zie ik veel druk. Gevangen in banen, contracten, verwachtingen en verplichtingen en angstig voor wat er gebeurt als het allemaal weg valt, stil valt als je het allemaal niet aan zou kunnen. Dus door op het pad dat we met elkaar banen, ons nauwelijks bezinnend op alternatieven.
Waartoe creëren we toch al die druk? Wat brengt het ons, maar belangrijker inmiddels: Wat kost het ons? Roofbouw plegen we. Op ons eigen lichaam, op elkaar en op moeder Aarde. Het kost wat, de levensstijl van de huidige mens.
Ontsnappen gaat voor mij over een herijking van onze waarden, over een perspectief dat qua duur en scope voorbij gaat aan ons individuele leven en niet lineair maar circulair is, over goed rentmeesterschap. Het is een zware taak om zelf je kaders en wortels te definiëren, maar in deze individualistische tijd lijkt dat onze opgave. Zonder collectief geloofssysteem en niet langer honkvast is het harder werken een gevoel van ‘veilig thuis’ te ervaren. Een plek om te ontspannen, op te laden en om je gezien te weten om wie je bent, niet om wat je doet. Om gemeenschap te beleven en zin. Niet het calculerende hoofd aan het roer, maar de verbeelding, het hart.
Ontsnappen aan de ratrace door te snappen wat omarmd en wat overboord moet. Is voldoende niet gewoon genoeg? Is daar niet meer voldoening uit te halen? Ontsnappen door weer vragen te gaan stellen in plaats van te denken dat we de antwoorden inmiddels wel hebben. Ontsnappen door naar onze kinderen te kijken en luisteren. Misschien weer eens een oud, vergeten boek af te stoffen en open te slaan. Ontsnappen door in gesprek te gaan met elkaar en echt te luisteren. Hoe ontsnap jij?