Meedoen

Twee jaar oud zijn ze. Mijn zoontje en de meiden met wie hij op de kinderopvang zit. Vandaag viel ik van mijn stoel, tijdens het ‘tien-minuten-gesprek’ met één van de leidsters. Hij wil graag meespelen en krijgt een kittig ‘nee, jongens mogen niet meedoen’ op het rekest. Als reactie gaat hij plagen, zegt juf, een beetje duwen en trekken en met de poppen, potten en pannen gooien.

Zelfde context, ander voorbeeld: de tweejarigen vieren carnaval op de opvang. De kinderen mogen verkleed komen en ze gaan feest vieren. Leuk, denkt deze creatieve moeder en klust een vrolijke outfit voor zoonlief in elkaar. De pruik vindt hij wat kriebelen, maar voor de rest is hij trots als een pauw: net echt Pipi Langkous! Hij keek sip en ik zag het verlangen in zijn ogen toen de jongens op de opvang allemaal stoer verkleed waren als brandweerman en piraat en zelfs als raceauto. Hij deed even niet mee.

Meedoen is helemaal niet vanzelfsprekend. Soms moeten we meedoen, soms willen we meedoen en lukt het niet om aan te sluiten. Hoe leren we dat, meedoen?

Meedoen zegt iets over de actieve verhouding tussen het individu en de groep. De eerste groep waartoe we ons verhouden is het gezin waarin we zijn opgegroeid. Daarin hebben we impliciet veel geleerd over meedoen. Hoeveel vrijheid was er in jouw gezin om te kiezen of je meedeed of niet?

In vriendengroepen en sociale netwerken leren we veel over meedoen: Hoe divers of eenvormig zijn ze? Hoe streng zijn de regels voor toetreding? Heb je ontgroend of ben je ontgroend?

Meedoen heeft veel te maken met het volgen van de, vaak impliciete, regels van de groep en daar ligt een belangrijke link naar de werkplek. Ik sprak een zeer gewaardeerd consultant die vol trots deelde, dat ze eindelijk, na vier jaar, ‘on target’ draait. Haar trots zat hem in het feit dat ze de jaren ervoor fiks over het target heen ging en eindelijk de rust en het zelfvertrouwen ervoer om ‘normaal’, volgens de norm, te presteren. ‘Leren’ werken doe je door vallen en opstaan. Vaak door maar gewoon mee te doen. Maar wie begeleidt dat proces? Wie reflecteert met jou op je ervaringen? Wie helpt jou om te werken op een manier die bij je natuur past?

Een mooie uitdaging in werk én leven: meedoen op je eigen wijze. In de verbinding je eigenheid uiten en vooral niet meedoen als je je niet kunt committeren aan de regels van het spel.