Mijmeren

‘Als ik straks onder die boom in Zuid-Frankrijk lig, ga ik eens rustig nadenken hoe ik alle inzichten uit de coaching handen en voeten ga geven.’ Mijn cliënt had na zeven gesprekken het een en ander om over te mijmeren. Het resultaat bereikt, zijn doelstellingen behaald, maar de vakantie gaat hem helpen in een andere mindset te komen, waardoor de inzichten kunnen bezinken. Ik herken die mindset zelf ook. De dagen zijn lang, het werk loopt af, de tentamens zijn gehaald en in een steeds meer ontspannen toestand voel ik mijn energie toenemen. Dat vertaalt zich deze zomer in het uit de schuur halen van mijn sportfiets en tochten in de ochtend langs de Rotte. Ik sla mijn gedachten gade die als wolken langsdrijven en af en toe pik ik er eentje uit voor nader onderzoek. Denken in een ontspannen staat, zonder dat er een probleem wordt ervaren en dus niet zoekend naar oplossingen of oorzaken, daar nodigt het fietsen mij toe uit. Mijmeren. Wat een heerlijke bezigheid, er hoeft niets gedaan, de gedachten stromen vrijelijk.

De Westerse mens die zijn blik al een tijdje naar het Oosten heeft gericht, herkent deze toestand waarschijnlijk direct als een meditatieve staat. In het Oosten is dit de vanzelfsprekende toestand van waaruit wordt waargenomen. Grenzen van tijd en ruimte raken minder strak gedefinieerd, het denken is meer diffuus, ketens van oorzaak en gevolg verliezen aan betekenis en er is toegang tot een diepere laag van het bewustzijn. Het geheel komt in zicht, in plaats van de onderscheiden delen. Hier in het Westen is meditatie vaak een kwestie van uren en uren op een kussentje zitten tot je voeten slapen, aangeleerd door volharding, uit noodzaak en met de wil om te slagen, vaak een strijd.

Het verlichte verstand van het Westen is een groot goed. De rede als redding. Het is hier al eeuwen de grootste verworvenheid. Er zijn grote gedachten gedacht. Vooruitgang geboekt. Groei gerealiseerd. Maar het inzicht neemt toe dat wij ons denken eenzijdig gebruiken en dat we het misschien zelfs overvragen. Dat we een collectieve blinde vlek hebben ontwikkeld. Het denken verliest zijn zuiverheid onder druk. Het raakt verward, wordt piekerig, geeft voorrang aan het sentiment en aan voorpagina-wijsheid. Terwijl de huidige vraagstukken in onze wereld van onderlinge verbondenheid om antwoorden van een nieuwe orde vragen. Waarin ruimte is voor de helderheid en éénpuntigheid van het Westerse intellect gecombineerd met de holistische kijk die het Oosten zo eigen is.

Hoe kun je er nu voor zorgen dat het mijmeren dat zo makkelijk komt onder de vakantieboom een dagelijkse aanvulling wordt op het doelgerichte denken dat ons zo eigen is? Natuurlijk kun je gaan mediteren, of een cursus mindfulness volgen, maar misschien is het eenvoudiger. Zoek de stilte wat vaker op. Doe eens iets alleen. Laat de onbestemdheid iets langer voortbestaan. Stel de oplossing uit. Observeer je gedachten. Handel niet. Kussentje onder de billen mag, hoeft niet.